Around Japan /Taken by me/

Access to youth employment

Since being a small girls and boys, we have been told to get a good education for the better job and great future. However, number of the graduate unemployed people can approve that education is not enough to prepare young generation to better future. There are many people whose university degree has become piece of paper around us. For example, according to the Labor Ministry of Mongolia, around 64 % of graduates could find jobs and rest of them are sent to unemployed group each year. In most cases the students do not attempt to think out of the box as they are not equipped with the necessary skills. In addition, in many countries, especially in developing and least developed countries, the formal education system is obsolete. Of course, there are various reasons of youth unemployment depending on each countries character or depending on individuals; including lack of professional experience, mismatch between the skills that young people have and the positions that are offered on the job market, lack of access to capital and financial crisis. Here I would like to concentrate more on lack of necessary skills among educated youth than any other reasons; comparing with my country, Mongolia.

Youth unemployment is a current worldwide big challenge due to its great number of unemployed people. The International Labour Organization (ILO) estimates that the global youth unemployment rate is expected to reach 13.1 percent, reaching 71 million, in 2016. Of greater concern is the share and number of young people, often in emerging and developing countries, who live in extreme or moderate poverty despite having a job. In fact, 156 million or 37.7 per cent of working youth are in extreme or moderate poverty (compared to 26 per cent of working adults).
Youth unemployment rate in Mongolia is close to world average youth unemployment rate, sharing 15.1 % according to World Bank, Youth Unemployment Rate for Mongolia, 2016. 67 % of all unemployed people is youth in Mongolia. In most of the countries today the education system is geared to enabling the youth to pass out with their qualifications based on academic knowledge and prepare for seeking a job. There is little or no focus on building and equipping the students with leadership, building awareness and giving them training for entrepreneurship. For Mongolian case, among the required skills, language skill and team work skill were named as most common barriers by the unemployed Mongolian youth. (Graduate employment research, 2015).
In the near future maybe the number will be more critical. The world is changing so fast. It requires more and more digital literate people. First came steam and water power /Industrial 1.0/; then electricity and assembly lines /Industrial 2.0/; then computerization /Industrial 3.0/ and now Industrial 4.0 with digital era. According to a book entitled The Fourth Industrial Revolution by Professor Klaus Schwab, Founder and Executive Chairman of the World Economic Forum, he describes how this fourth revolution is fundamentally different from the previous three and different skill set will be required. In this fourth revolution, we are facing a range of new technologies that combine the physical, digital and biological worlds. These new technologies will impact all disciplines, economies and industries, and even challenge our ideas about what it means to be human. Technologies such as big data, advanced analytics, the internet of things, wearables, advanced robotics, learning machines and 3D printing are finding their way into factories. This mass automation means unemployment or more requirement on digital and technology at any profession area.

The Gartner consulting firm (which forecast one-third of jobs will be automated by 2025) also warns of the consequences for society: “As the digital revolution kills jobs, social unrest will rise” (Computerworld, Oct 7, 2013) . From Jeremy Rifkin in the End of Work (1995) to Martin Ford in the Rise of the Robots (2015), economists have been predicting that automation will make human jobs obsolete in the not-too-distant future. But who are the first cycle mass losers due to automated jobs? There is no doubt that Industry 4.0 will fundamentally change the nature of manufacturing jobs which provide job opportunities for people from many developing countries.
The rate of youth unemployment is high enough now. But the number might become more critical in the future due to the fast growing technological requirement at professional level and mass unemployment at factories due to automation. The providing access to necessary skills during the study is tremendously important. It seems a safe bet to say, then, that our current political, business, and social structures may not be ready or capable of absorbing all the changes a fourth industrial revolution would bring, and that major changes to the very structure of our society may be inevitable. Thus enriching the education system can contribute to more skilled graduates.
Everything is now about preparing technological skilled and knowledge workers in each sector. Even plumbers now started to be required to be, at least, application using knowledge to find nearby customers or post about his availability. The governments and education sectors should take aware of change of the future and prepare its future generation, by changing its obsolete education system especially in developing or least developed countries. Industrial 4.0 maybe be the next round of the game or the chance to define who will be winners and who will be losers for the next several decades. Even it is predicted to bring mass unemployment, which country will make effort or invest to be digital literate they will win in this competition. The nations who can prepare its future generation as digital literate have a great chance to develop, decrease youth unemployment and gain more from the digital era.

Resources:
1. World Bank, Youth Unemployment Rate, 2016.
2. Graduate employment research, the Ministry of Labor, Mongolia, 2015
3. What Drucker knew about 2020, Harvard Business Review, Rick Wartzman, 2014
4. The End of Work: The Decline of the Global Labor Force and the Dawn of the Post-Market Era by Jeremy Rifkin,1995
5. “The Future of Jobs Employment, Skills and Workforce Strategy for the Fourth Industrial Revolution”, World Economic Forum, Global Challenge Insight Report, 2016
6. https://www.rand.org/pubs/research_briefs/RB5070/index1.html

Let's talk little bit about INNOVATION VS IMITATION

In recent times, there has been rapid globalization, volatile economies and hyper-competitive markets, where any big world event, launch of new product or service or emergence of new technology has profound impact on the businesses. So, it has become imperative for organizations to innovate continuously and sustain it in order to dominate the ever-changing market conditions. Many books, researches and articles are defining innovation as a key to success for businesses, entrepreneurs and any other sectors. The word “innovation” has been in fashion in recent years, and it seems that many firms and individuals have a strong desire to be perceived as innovative.

Innovation is creativity, it is about making new ideas creativity. Being innovative does not only mean inventing. Innovation can mean changing your business model and adapting to changes in your environment to deliver better products or services. Successful innovation should be an in-built part of your business strategy, where you create a culture of innovation and lead the way in innovative thinking and creative problem solving. Innovation has been considered as a necessary, condition of a company’s survival and growth. As an innovator, they can solve old problems with new ideas or they can solve new problems with old ideas used in radically different ways. As a practical problem solver, it helps to understand more about how to succeed with innovation and how to make innovation succeed.
On the other hand, the imitation has mostly bad rap. Copying others has a bit of a stigma. Even there is a quote “it is better to fail in originality than to succeed in imitation”. It’s not just in the modern world and in business that imitation has a bad name. Professor Shenkar shows how scientists for a long period derided imitation as “a low-level ability, a behavior typical of the mentally weak and the childish and a process much less demanding than individual trial and error,” he says. Nineteenth-century naturalists considered imitation to be “characteristic of women, children, savages, the mentally impaired and animals” who had “little ability to reason for themselves.”
So, what is imitation? How is it defined now? The term imitation is also fairly simple to define, and the simplest to accomplish: a person or company notices what someone else is doing, and decides to mimic their actions in hopes of achieving the same results. Imitation is looked down upon, and perhaps rightly so, as it's often the result of an individual of inferior intelligence or insight who is merely copying a pattern of behavior he doesn't understand and putting blind faith in his ability to achieve similar results.
“In the real world, companies copy and succeed. The iPod was not the first digital-music player; nor was the iPhone the first smartphone or the iPad the first tablet. Apple imitated others’ products but made them far more appealing. The pharmaceutical industry is split between inventors and imitators. Some innovators, such as Pfizer, have joined the copycats, starting generic-drugs businesses themselves. The multi-billion-dollar category of supermarket own-label products is based on copying well-known brands, sometimes down to details of the packaging. Fast-fashion firms have built empires copying innovations from the catwalk.”
As Mike Rowe defined “Innovation without imitation is really a complete waste of time or? Can imitation be core of the business? Is there really no success without copying some part of other existing ideas? In my point of view, imitation can be more important to business growth than innovation is. If only imitation is not mindless repetition and “blind copy paste”. It should be intelligent search for cause and effect. True innovating is really a combination of copying the best ideas of others, adding new things to them, improving on them, learning from the mistakes of others, and continually experimenting. Imitation can not only save time and money for businesses, but also, most importantly, give opportunity to learn from best practices and mistakes. imitation can be more important to business growth than innovation is. But just following every part and every active of the other successful business never be succeed. It’s not only important for entrepreneurs to innovate and imitate their own processes, but that it’s important to imitate, innovate slightly, and then imitate once again to find success.

In business, as in other aspects of life, we learn and grow from the examples set by others. Imitation can lead to innovation. Most innovations do not, however, involve breakthrough inventions but are deeply rooted in existing ideas. Our lives are full of mini breakthroughs that build on top of each other to create long-term success. It’s a collective effort as innovators and imitators work together, borrowing each other’s ideas while adding a little more innovation for the benefit of their consumers. It is important for entrepreneurs to not focus on creating something entirely new, but to focus on copying the best innovations in the world today while adding innovations to make it slightly better. As written in the book, “Imitation to Innovation, the dynamics of Korea’s Technological Learning”, by Linsu Kim, Harvard Business School Press Boston, 1997, Innovation is defined as a pioneering activity, rooted primarily in a firm’s internal competencies, to develop and introduce a new product to the market. Distinction between innovation and creative imitation is, however, blurred.

Support-1: There are many famous examples of how company's imitations actually surpassed the original innovator’s product. One more surprising finding is that according to “Imitation is more valuable than innovation”, Harvard Business Review, by Oded shenkar, 2010, innovators capture around 2.2% of the total value of their innovations. The rest 97.8% probably went to imitators. Imitation is underappreciated in today’s business. There are more and more examples of companies that innovated new products but lost out in the marketplace to others afterward. For example;
• Coca Cola imitated RC Cola in replicating its diet cola product
• Visa and Mastercard imitated the credit card concept from Diners Club
• McDonalds took the fast food chain concept from White Castle
• EMI created CAT scans but the market today is dominated by General Electric.
Oded Shenkar, a business professor at Ohio State University, supported that idea in a new provocative book called Copycats: How Smart Companies Use Imitation to Gain a Strategic Edge, published by Harvard Business Press. The argument that imitation is smarter than innovation is borne out by numbers. He says innovators as a group get only a small fraction of the value of an innovation. Typically, the better returns go to businesspeople often derided as copycats. Shenkar also cites executives and reports involving famous companies that you’d think would be big champions of innovation, yet suggest that innovation isn’t the end-all, either. Explaining Pfizer ‘s decision to enter genetic drugs, for instance, David Simmons, general manager of the company’s newly formed “established products” business, once said: “We’re always about innovation, and it will always be the lifeblood and sustaining element of Pfizer, but we don’t see it as the be-all and end-all,” Shenkar writes, citing The Wall Street Journal. But, as Obed Shenkar points out; simply copying the market leader in your category is unlikely to work because a) you are different, and b) your consumer is likely to be different. Instead, you need to innovate by adding an adaptive and differentiating twist. Companies, rather than just imitate, should combine creativity and imitation, and come up with their own competitive advantage. This group of businesses is what Shenkar calls “imovators.” For an imitation strategy to work, you can’t just blindly copy – you need to imitate smartly – by adding a twist that gives you a competitive advantage by building on your strengths and targeting an unsatisfied market niche.

Support-2: To support this idea, another intriguing presentation I totally agree is from Jeffrey Tucker of the Mises Institute. At the end of the talk, Jeffrey “look for successful behaviors in the market. Emulate them, copy them, and improve them just slightly. That’s how people make money in a market economy.” Basically what Tucker is stating is it’s not only important for entrepreneurs to innovate and imitate their own processes, but that it’s important to imitate, innovate slightly, and then imitate once again to find success. The continual process of imitation and innovation and the freedom to do so is what leads to long-term prosperity for individuals and businesses. Building on that observation, Jeffrey Tucker encourages entrepreneurs to not focus on creating something entirely new, but to focus on copying the best innovations in the world today while adding innovations to make it slightly better. Good examples that can support his ideas might include followings
Hugh Hefner, after being denied a $5 raise at Esquire, or so the story goes, went on to start in 1953 his own publication, which would be similar to the widely acclaimed periodical but better, featuring everything from men’s fashion to literary works.
Swarovski, the Austrian producer of luxury cut lead glass, borrowed the idea for its Stardust Collection, without giving proper credit apparently, to a much younger Italian firm called PrettiBijoux, whom had launched the versatile Cristalnet concept months earlier. I learned this by speaking to PrettiBijoux’s owner, completely by chance, at a fashion event in Belgium. The Italian lady was flattered by Swarovski’s move, but not at all amused.
Finally, impromptu Apple Stores in Kūnmíng, China, near-perfect copies of the originals, had even their staff fooled into thinking they were working for the famous American technology company. As CNN reports, with the country’s middle class emancipating fast, events like these are more common than ever.
Support-3: The innovator does not necessarily invent something entirely new to act in an innovative manner, and it is by nature an innovation begins with the same observation of the imitator - the difference being that the innovator makes adaptations the act of imitation. That is, he understands what he is seeking to achieve, can perceive the way in which another person is trying to accomplish the goal, and recognize ways in which a specific behavior is likely to result in success of failure. And in that way, the innovator can adopt some parts of the process that seem beneficial, and substitute a more effective method for those parts of the process that seem flawed. Imitation without understanding the context of the product or service does not work, because it does not take into account necessary adjustments to the key environmental peculiarities that vary between the model and the imitator. Adapting the imitation to own market with market understanding is very important. It might start with what someone else is doing but creativity and innovation use that as leaping off points.
As noted in the book, Copycats: How Smart Companies Use Imitation To Gain a Strategic Edge, Chapter 4, where it details the massive successes and failures of copycatting in two key industries: airlines and discount retail. It is about the success of Southwest Air, which "imitated" the failed People Express, but figured out how to do discount air travel while avoiding a few key elements that resulted in People Express' failure. He then goes through a variety of other airlines and how they tried to mimic Southwest Air, covering many examples of both success and failure, and explaining why some succeeded where others failed. Most notable, perhaps, was the dismal failure of pretty much every single attempt by the big airlines to copy Southwest. They all appeared to copy the superficial aspects of it -- the key things that everyone knew about -- without quite grasping the underlying structural reasons why Southwest succeeded, thereby setting up a business model in conflict with itself. It's yet another fantastic reminder that the idea that big companies can just come in and copy what some innovator does is quite frequently not really true.

The same chapter also looks closely at Wal-Mart, how it, too, copied certain key aspects from others, while also learning from the mistakes some other players made. The chapter notes that Wal-Mart, K-Mart and Target were all founded in the same year (1962), but were hardly the first in that space. Instead, all were copying a few other players who were there before -- none of whom survived. It looks at how these three firms have changed over time, including how Wal-Mart copied many ideas from K-Mart, and then improved upon them, and how K-Mart then tried to copy Wal-Mart back, but failed (for the same reason that the big airlines had so much trouble copying Southwest -- they got the superficial stuff, but didn't realize how that clashed with certain infrastructure issues). And then it covers how Target has carved out its own highly successful niche, both by copying Wal-Mart, but also in tweeking the model in different ways as well, such as targeting higher-end shoppers. To add up, from my point of view, innovation is better to be defined a combination of the two, invention and imitation.

Is Innovation Without Imitation A Completely Waste Of Time?

Innovation. The word absolutely reminds us as really useful and core thing for business, technology or any other sectors these days. We all have been taught or have been reading about innovation as the key to success. Books these days regularly cheer innovation. You rarely go to a conference without hearing how important it is. Copying others has a bit of a stigma. But, when I was watching the speech of Mike Rowe, host of a TV series on the Discovery Channel, Dirty Jobs, on the stage of TED, he stated that “Innovation without imitation is a complete waste of time”. Mike Rowe points out that in the United States today we often ignore the part of work – imitation – that allows genius innovation to become successful. It really made me think one more and want to explore more into it.
Thus, I tried to explore more about why innovation need part of imitation or why imitation bests innovation while others still cheer up only innovation. What’s the quickest way to succeed in business? Maybe one is to think of a great innovation. Another is to copy someone else’s great innovation. But “Is innovation without imitation a complete waste of time?”. Is innovation really cannot succeed without copying some part of other existing ideas? My conclusion is that imitation bests innovation. I am totally agreeing with it. But imitation is not mindless repetition or blind copy paste; it’s an intelligent search for cause and effect. Imitation must be creative. It must fill the existing empty spaces and can be the combination of copying the best ideas of others, adding new things to them, improving on them, learning from the mistakes of others, and continually experimenting. There’s also a long history of successful startups that are built on imitation, not innovation.

For hundreds of years, imitation has had bad rap or experiencing negative meaning such as “a low-level ability, a behavior typical of the mentally weak and the childish and a process much less demanding than individual trial and error”. Like that, still now that tends to be exist among business and strategies. For the question that what’s the quickest way to succeed in business, one may think of a great innovation while another is to copy someone else’s great innovation. But is innovation without imitation a completely waste of time?
Imitation can be more important to business growth than innovation is. Even many might be disagreeing with “Innovation Without Imitation is A Completely Waste of Time”, I will agree on it. Imitation can not only save time and money for businesses, but also, most importantly, give opportunity to learn from best practices and mistakes. But just following every part and every active of the other successful business never be succeed. It should be intelligent search for cause and effect. it’s not only important for entrepreneurs to innovate and imitate their own processes, but that it’s important to imitate, innovate slightly, and then imitate once again to find success. The imitation must be CREATIVE. Because of market differentiation, mindless repetition and “blind copy paste” never work. True innovating is really a combination of copying the best ideas of others, adding new things to them, improving on them, learning from the mistakes of others, and continually experimenting. Many successful examples including Wal Mart, Apple, Facebook, Starbucks, Mc Donald’s, Master and Visa card could tell us or approved us innovation with imitation, especially the creative imitation

According to research, too many businesses are trying to develop new ideas in ways that aren't productive, and finally became obsolete or not succeed. it can be hard to see a need and invent a way to fill that need when you've been inside one business or industry for a long time.
From my point of view, innovation is better to be defined a combination of the two, invention and imitation. The innovator does not necessarily invent something entirely new to act in an innovative manner, and it is by nature an innovation begins with the same observation of the imitator - the difference being that the innovator makes adaptations the act of imitation. That is, he understands what he is seeking to achieve, can perceive the way in which another person is trying to accomplish the goal, and recognize ways in which a specific behavior is likely to result in success of failure. And in that way, the innovator can adopt some parts of the process that seem beneficial, and substitute a more effective method for those parts of the process that seem flawed.

Жуулчдад ээлтэй Као Сан гудамж /Тайландын аялал/

Тайландын аялалаа эхлэхээс өмнө аль хэсэгт нь байрлавал илүү тохиромжтой вэ хэмээн нилээдгүй эрэл хайгуулыг “гүүгл ах”-ын тусламжтайгаар хийсний эцэст Sukhumvit, Siam , China town, Riverside, Silom Kao San гэсэн хэсгүүдээс Као Сан гудамж дээр тогтлоо. Сонголт маань зөв байлаа. Жуулчид ялангуяа үүргэвчтэй аялагчид их ирдэг болохоор анх ирж байгаа хүмүүст будилах зүйл ерөөсөө гарахгүй ба жуулчдад зориулсан бүх үйлчилгээ нэг дороо төвлөрсөн гэхэд болно. Мөн тийм ч үнэтэй биш. Онгоцны буудал дээрээс шууд Као Санруу хүний 100 Бахт /3$ орчим/ гээд жижиг тэрэгнүүд явдаг юм билээ. Suvarnabhumi онгоцны буудлын 1 давхарт тус үйлчилгээ байсан санагдаж байна.

Као Сан нь метроны шугамтай холбогдоогүй учир метрогоор 6, 7 буудал явж буугаад ахиж автобусаар дамжиж очих боломжтой. Аль эсвэл 2-3 автобус дамжиж очих боломжтой харагдаж байсан болохоор шууд л энэ үйлчилгээг авсан. Илүү амар санагдсан. Нийт 10 орчим хүн нэг машинаар явдаг юм билээ. Уг хэсэг нь нилээд эрт Банкок хотын төв хэсэг нь байсан гэсэн.

Као Санг сонгосон нэг шалтгаан нь жуулчдын ихээр очдог Grand Palace, Wat Arun, Wat Phra Kaew-руу алхаад очих боломжтой байсан юм. Гэвч зорьж очсон газар маань үнэхээр сэтгэлд хүрсэнгүй. Жишээ нь Grand Palace гэхэд жуулчдаар дүүрэн, баахан хүмүүс дунд урсгал дагаж явсаар гарч ирсэн. Тайландын эртний хаадын үе дамжин амьдарч ирсэн ордон нь их гоёмсог тансаг харагдаж байсан ч нээх сонирхолтой зүйл байсангүй. Ядаж байтал үзэх зүйлсийн бараг хагас хэсгийг нь гадны жуулчдад үзүүлдэггүй болгосон байсан учраас гаднаас нь хараад л өнгөрсөн.

Харин санаандгүй хийсэн сонголтууд маань бидэнд сонирхолтой байлаа. Уг гудамжинд 1,2,3 өдрийн аялалын багцуудаар үйлчилдэг жуулчны газарууд нилээдгүй байрладаг юм билээ. Тухайн аялалаас хамаараад дундажаар 1000-4000 Бахт. Мөн энэ гудманд Лаос, Комбож, Энэтхэг, Вьетнам зэрэг хэд хэдэн орнуудруу аялуулдаг аялалын багцууд ихэнх аялал жуулчлалын үйлчилгээ явуулдаг газруудад нь байсан. Ямартаа ч энэ гудамжнаас жуулчдад хэрэгцээт мэдээллүүдийг хангалтттай авах боломжтой. 3 өдрийг Као Санд байрлахдаа ойр орчим газрууд болон ирэхээсээ өмнө байрлахаар эргэлзэж байсан хотын бусад гол гол хэсгүүдийг автобус болон завиар /яг буудал буудал дээрээ зогсоод хүнээ буулгаад, суулгаад явдаг үйлчилээ/ яваад үзсэн. Завин үйлчилгээ миний л хувьд үнэхээр 10-с 10 оноо өгөхөөр үйлчилгээ санагдсан. Халуун оронд тун тохиромжтой үйлчилгээ байсан.

China Town- сонирхох зүйлс бага, жаахан заваан /магадгүй надад л тэгж санагдсан байх/, төв хэсгийн Central World, Siam Paragon, MBK зэрэг mall-ууд болон тэр орчимоор үзэж харах зүйл ихтэй цагийг сонирхолтой өнгөрөөж болохоор санагдсан.

Ерөнхийдөө Као Сан нь гадны жуулчдаар дүүрэн, дуу чимээ ихтэй, оройдоо шөнийн цэнгээний газрууд нь хүнээр дүүрч, битүү холхилдсон хүмүүс болдог. Худалдаа наймааны хэсэгт хүмүүс нь үнээ маш ихээр нэмж хэлдэг нь ажиглагдсан. Хэлж байгаа үнээс нь 30-50% доогуур хэлээд авч болохоор юм билээ. Буудлаа сонгохдоо яг Као Сан гудамж дээр буудаллаад дэмий санагдсан.

Дуу чимээ ихтэй учир байсан учраас миний хувьд сайн амарч чадахгүй маш их стрессдсэн. Као Сан гудамнаас 500-с 800 метрт сонгоход болохоор байсан юм билээ. Яг гудамж дотроо бол худалдаа наймааны хэдэн эгнээнүүд, төрөл бүрийн хоолны газрууд, буудал, guesthouse, hostel-үүд, тай массажны газрууд,шөнийн цэнгээний газрууд дүүрэн. Өөр сонирхоод байх зүйл байхгүй. Миний хувьд нэг хоноод л энэ хэсэг газраасаа уйдчихсан. Энэ хэсэгтээ байрлаад бусад хэсэгрүү явж үзэхэд тохиромжтой, мөн аялалын багцууд, онгоцны буудалруу хүргэж өгөх үйлчилгээ, гадны жуулчдад зориулсан SIM card,data багцууд зардаг газар зэрэг жуулчдад хэрэгцээт зүйлс бүгд нэг дороо байдаг болохоор анх ирж байгаа аялагчдад тохиромжтой юм билээ.

Унгарын Засгийн газрын тэтгэлэг

Hungarian government scholarship.
I have got it recently. It has been my one of wanted destination for a while. But now, I do not what to do, or have to. Finally, I have decided not to go.
Унгарын Засгийн газрын тэтгэлэгт хөтөлбар нь жил бүрийн 3 сард зарлагддаг. Монголоос суралцуулах оюутны тоог өнгөрсөн жилээс өсгөөд 100 болгосон учраас илүү боломж өндөр болсон.

Тэтгэлгийн хэмжээ

- Сургалтын төлбөр
- Сар бүрийн амжиргааны зардал
Бакалавр болон Мастер HUF 40 460 / сса EUR 130 /
Доктор HUF 100 000 / сса EUR 350 / /Докторт боломжийн ч гэсэн Бакалавр болон Мастерт амжиргааны зардал жаахан хангалтгүй санагдсан/
- Дотуур байрны төлбөр сар бүрийн / EUR 100 /
- Эрүүл мэндийн даатгал

Суралцах чиглэл

Бакалавр:
Инженер, Усны менежмент, Хүрээлэн буй орчны инженерчлэл ба технологи, Байгалийн ухаан, Уул уурхай, Эрчим хүчний эдийн засаг, Хөдөө аж ахуй, Хот төлөвлөлт, Санхүү ба эдийн засаг, Тусгай хэрэгцээт боловсрол;
Мастер:
Инженер, Усны менежмент, Хүрээлэн буй орчны инженер, Технологи, Байгалийн ухаан, Уул уурхай, Эрчим хүчний эдийн засаг, Хөдөө аж ахуй, Хот төлөвлөлт, Санхүү эдийн засаг
Доктор:
Өөрийн сонирхсон бүх чиглэлээрюм билээ.

Солонгосын Засгийн Газрын тэтгэлэг

Солонгосын Засгийн газрын тэтгэлэг
Сонирхож байгаа нэгэнд нь хэрэгтэй байх. Хэд хэдэн найзууд маань надаас асуугаад байсан болохоор өөрийнхөө мэддэг хэмжээнд жаахан ч болов /KGSP/ Солонгосын Засгийн газрын тэтгэлэгийн талаар оруулахыг хичээлээ.
Ямар ямар шалгуур байдаг болохыг зар тавигддаг аль ч сайтнаас олох боломжтой. Жил бүр л адилхан шалгуур болон адилхан процессоор явагддаг болохоор заавал хугацааг нь тулгалгүй эртнээс материалаа бэлдээд байж байхад гэмгүй байх аа.
Солонгосын Засгийн газрын тэтгэлэг нь жилд 2 удаа зарлагддаг. 2 сарын тэтгэлэг нь зөвхөн магистр, докторт суралцах хүмүүст, харин 9 сард зарлагддаг тэтгэлэг нь зөвхөн бакалаврын зэргээр суралцах хүмүүст хамаатай.

Бүрдүүлэх материалд

Check List for Application Documents
1. Personal data (Attachment #1) Анкет. Аль ч зар дээрээс татаж аваад бөглөх боломжтой.
2. Self Introduction (Attachment #2) Өөрийнөө зорилго, зорилт болон магадгүй тухайн зорилго нь тус оронд юм уу тухайн чиглэлээр суралцах болсон шалтгаан болсон бол түүнийгээ дэлгэрүүлэх, яагаад тус сонгосон сургуульдаа аль эсвэл тухайн оронд суралцахыг хүсч байгаатайгаа холбовол зүгээр байх. Өөрийнхөө талаар бусад хүмүүсийн дурьдахааргүй онцлог зүйлсийг тодотгож өгөх хэрэгтэй байх.
3. Study Plan (Attachment #3) Энэ нь Мастер болон Докторт суралцах гэж буй хүмүүст хамаарна. Ямар чиглэлээр судалгааны ажил хийх төлөвлөгөөтэй байгаа болон яагаад энэ сэдвээр хийх болсон шалтгаан, чиний ажил амьдралтай хэрхэн холбогдож байгаа, төгсөөд хийхээр төлөвлөж буй ажил ч юм уу. Агуулга нь ерөнхийдөө дээд талын зүйлсүүдийг багтаагаад эссэгээ маш хүний сонирхол татахаар өөрийн гэсэн онцлог зүйлс, амьдралд тохиолдож байсан жишээ туршлагуудтайгаа холбоод бусад хүмүүсийнхтэй давтагдахааргүйгээр бичих нь зүйтэй байх. Мөн тухайн тэтгэлэгийг авахын ач холбогдолыг дурьдаж өгвөл зүгээр.
Research Proposal(Attachment #3) Энэ нь судлааны ажлаар суралцах хүмүүст л зөвхөн хамаарна.
4. Letter of Recommendation(1) (Attachment #4) Өөрийг чинь тодорхойлох захиа. Сурдаг бол тухайн сурахаар төлөвлөж буй мэргэжилтэй чинь холбогдох хичээлийг заадаг байсан багш, тэнхимийн эрхлэгч, захирал г.м Ажилладаг бол ажлын газрын дарга юм уу өөрөөс чинь албан тушаал дээгүүр хүн.
5. Pledge (Attachment #5) Амлалт /Тангараг/-ын хуудсанд гарын үсэг зурах
6. Personal Medical Assessment (Attachment #6) Эрүүл мэндийн үзлэгийн хуудас
7. Diploma or certificate of graduation from undergraduate institution Дипломын хуулбар
8. Official Transcript from undergraduate institution Дүнгийн хуулбар
9. Certificate of Employment Ажлын газрын тодорхойлолт
10. Certificate of TOPIK score (original copy), if applicable Хэрвээ байгаа бол TOPIK-ийн оноо
11. Certificate of TOEFL or IELTS score (original copy), if applicable Хэрвээ байгаа бол TOEFL, IELTS-ийн оноо
12. Published papers, if applicable Хэвлүүлж байсан судалгааны ажил, хэрвээ байгаа бол
13. Awards, if applicable Шагнал урамшуулал, хэрвээ байгаа бол
14. Copy of passport (possible to submit after selection) Пасспорты хуулбар /Дараа нь явуулах боломжтой/


Ер нь гол гол зүйлс нь дээрх материалууд байдаг. Зар дээрээс нь өөр бас бус жижиг зүйлс байвал харж болно.
Тэтгэлэгт хамрагдахын тулд та шууд орохыг хүссэн сургуульдаа хандах эсвэл өөрийн улс дахь БНСУ-ын ЭСЯ-аар дамжуулан хамрагдах боломжтой. Сургуулиар дамжуулан тэтгэлэгт хамрагдах бол зөвхөн ганц л сургуулийг сонгоно. Харин ЭСЯ-нд хандаж хамрагдахыг хүсвэл 3 сургууль сонгох боломжтой.

Миний хувьд шууд Солонгосын сургуульруугаа материалаа явуулсан. Аль аль нь л давуу болон сул талтай санагдсан. Хэрвээ Элчин Сайдыг Яамаар дамжуулаад материалаа явуулбал 3 сургууль сонгох боломжтой. Элчинд тэнцээд, элчин материалыг NIIED-руу явуулаад NIIED хэрвээ “OK” гэх юм бол тухайн сургуулиудруу нь материалуудыг нь явуулдаг. Тэр 3 сургуульдаа тэнцэх магадлал маш өндөр болно гэсэн үг. Тэндээсээ чи сургуулиа сонгоод орох боломжтой. Гэхдээ эхний элчин сайд болон NIIED дээр өрсөлдөөн ихтэй учраас эхний шатандаа хасагдах магадлал арай өндөр. Ялангуяа миний бодлоор элчинд. Гэхдээ мэдээж хэр олон хүн материал өгч байгаа болон чиний өөрийн чинь үзүүлэлтээс хамаарна л даа. Элчин дээр тухайн оронд өгсөн тухайн жилийн квотын тоог 1.5-р үржүүлсэнтэй тэнцэх тооны хүнийг тэнцүүлдэг. Өөрөөр хэлбэл тухайн жил Монголоос 6 хүүхэд авахаар бол элчинд 6*1.5=9 хүүхэд тэнцүүлээд NIIED-руу материалыг явуулна гэсэн үг. Тэгээд дараа дараагий шатандаа тэндээсээ хасагдаад 6 хүүхдээ авна гэсэн үг. 6 гэдэг нь зүгээр жишээ шүү. Жил бүр квотын тоо нь өөр өөр байдаг байхаа.

Харин сургуульруугаа шууд материалаа явуулахын 1 сул тал нь зөвхөн ганцхан сургууль л сонгох боломжтой. Сургуулиуд NIIED-с өгсөн шалгуур үзүүлэлтүүдийг харгалзан сонголтоо хийлэг. Сургууль бүр тухайн сургуульд материалаа өгсөн нийт хүмүүсээс 20, 20 хүнийг сонгоод NIIED-руу материалуудыг явуулдаг. Харин нэг орноос хамгийн дээд тал нь 3 хүнийг л сонгох боломжтой. Харин NIIED тэдгээрээс ахин шалгаруулалт хийгээд эцсийн шийдвэрийг гаргадаг. Миний хувьд дээр хэлсэнчлэн 2 дахиар нь материалуудаа явуулсан. Энэ нь миний хувьд арай магадлал өндөртэй санагдсан. /миний хувьд анх Солонгос хэл ерөөсөө мэддэггүй байсан болохоор TOPIK-ийн оноо байхгүй зөвхөн IELTS-ийн оноогоо хавсаргаад л явуулсан/ Гэхдээ хүн хүнээсээ өөр өөр байх. Хамгийн хүндрэлтэй нэг 1 зүйл нь сургуулиа сонгох юм билээ. Тэр сургуульруу хэр олон Монгол хүн материалаа явуулах бол, Солонгос хэл лаг лаг мэддэг олон хүмүүс тэр сургуульруу материалуудаа явуулбал би тэнцэхгүй байх болох болуу гээл нөгөө 3 хүнийх нь квотыг тооцоолоол гайхаж гайхаж сургуулиа сонгосон.
Гэхдээ миний бодлоор миний санааг зовоогоод байсан тэр TOPIK-ийн оноотой байх эсэх нь тийм ч том шалгуур үзүүлэлт болж чадахгүй байх аа. Энд өөр өөр орны Солонгос хэлийг анх удаагаа сурч байгаа маш олон хүүхдүүд ирсэн. Мөн Англиар сайн ярьдаг ч TOEFL, IELTS-ийн оноогүй хүүхдүүд бас нилээн байсан. Тиймээс эдгээр оноо нь магадгүй жаахан нөлөөлж болох ч тийм ч том шалгуур биш байж магадгүй санагдсан. GPA, Study plan, Self Introduction, Recommendation-ийг л магадгүй маш сайн уншиж судалдаг байх.

Миний хувьд IELTS-ийн оноо, GPA дажгүй хөөрхөн өндөр, тэгээд л нөгөө суралцах төлөвлөгөө, тодорхойлох захиагаа өөрийнхөө хэмжээнд маш сайн бэлдээд явуулсан. Яг үнэндээ бүгд бэлэн байсан л даа. Европ руу нэг сургуульд материалуудаа бэлдээд явуулчихсан байсан юм. Тэгээд сургуулиасаа урилгаа авчихаад тэтгэлэг өгөх эсэх хариуг нь хүлээгээд байж байхдаа Солонгосын засгийн газрын тэтгэлэг зарлагдахаар нь нөгөө бэлэн байсан хэдэн материалаа Солонгос болгож жаахан өөрчлөөл DHL-рүү гүйчихсэн. Тэгээд нөгөө Европын сургууль маань намайг waitlist-нд оруулчихаал хүлээлгээл байдаг. Би ч хөөрхий амьтан Европ явчих гээл хүлээгэл байдаг. Өдөр болгон сайтыг нь шалгаастай. Миний өмнө орсон тэтгэлэг өгнө гэсэн хүмүүсээс энэ сургуульдаа сурахгүй гэвэл надад тэтгэлэг өгөх боломжтой гэж майл ирсэн байсан болохоор би хүлээгээл байсан юм. Горьдоостой... Тэгсэн 4 сард Солонгос дах сургууль маань намайг тэнцүүлээд материалыг Солонгосын NIIED- руу явууллаа гэсэн майл ирэв. Хэрвээ тэнд тэнцвэл тэтгэлэг ОК болох нь тодорхой байлаа. 6 сарын 16-нд /сайн санаж байгаагийн учир нь тэр өдөр манай найзын төрсөн өдөр байсан юм/ майл иржээ. Солонгосын засгийн газрын тэтгэлэгт тэнцсэн хүмүүс гээд. Тэр дунд мань нөхөр зохиж явнаа хөөрхөн. Харин нөгөө Европын сургууль маань намайг хүлээж бай гээд л байгаад байдаг. Тэтгэлэг өгөхгүй бол тэр сургуульд сурахад хүндрэлтэй байсан юм. Төлбөр нь маш өндөр тэгээд ажил хийх боломж бага. Сургалтын төлбөр, байр, хоол, бусад хэрэглээ гээд л.Тэнд бас өртөг өндөр. Тэгээд би тооцоолж тооцоолж тооны машин харж харж Солонгостоо материариалуудаа явуулангаа хүлээе гэж бодоод солоносруу бусад явахтай холбоотой шаардсан материалуудыг нь явуулж байлаа. Тэгсэн 7 сард ч нөгөө Европын сургууль маань /1 жил нь Унгарт 1 жил нь Англид сурах байсан юм :( / Sorry Baby төлбөрөө өгөөд сур, манай энэ хөтөлбөр маань жилд маш цөөн хүмүүсийн авдаг.Маш олон орноос хүмүүс материалаа явуулдаг болохоор өрсөлдөөн өндөр. Тэнцсэндээ баярла ухааны юм ярьж байна. Тэгээд л би гэдэг хүүхэд Солонгосоо сонгосон юм даа. Гэхдээ яахав юм нэгээр дуусахгүй. Эндээ төгсөөд тэгээд ахиад тэр хөтөлбөртөө apply хийгээд заавал тэнцнэ дээ. :)

Солонгосын тэтгэлэгийн хувьд:

Тэтгэлгийн үргэлжлэх хугацаа:

• Магистр: Хэлний бэлтгэлийн 1 жил + Магистрын хичээлийн 2 жил
• Доктор: Хэлний бэлтгэлийн 1 жил + Докторын хичээлийн 3 жил

*Хэрэв TOPIK-ийн 5 эсвэл 6-р түвшинд тэнцсэн бол хэлний бэлтгэлд суухгүйгээр мастер, докторын ажлаа шууд эхэлж болно. Энэ тохиолдолд хэлний бэлтгэлийн 1 жил нь тэтгэлэг үргэлжлэх хугацаанаас хасагдана.

Тэтгэлэг авахаар хүсэлт гаргагчдад тавигдах ерөнхий шаардлага:
• Эцэг, эх нь болон өөрөө БНСУ-ын иргэншилгүй байх.
• Эрүүл мэнд, оюун санааны хувьд БНСУ-д удаан хугацаагаар амьдарч чадахуйц байх
• Магистрийн хөтөлбөрт хамрагдах хүмүүс бакалаврын дипломтой, докторт суралцах хүмүүс магистрийн дипломтой байх
• Бакалаврын дипломны голч дүн дор хаяж 2.64 байна. (Докторт суралцах хүмүүсийн хувьд магистрийн дипломны голч)

Тэтгэлгийн хэмжээ:
• Ирж очих онгоцны зардал
• Анх ирэхэд нэг удаа 200'000 вон
• Амьжиргааны зардал: Сар бүр 900'000 вон
• Судалгааны зардал: Нийгмийн ухааныханд 210'000 вон, байгалийн ухааныханд 240'000 воныг семистер бүр олгоно.
• Хэлний бэлтгэлийн төлбөр болон их сургуулийн сургалтын төлбөрөөс бүрэн чөлөөлнө.
• Диссертаци хэвлүүлэх зардал: 500'000-800'000 вон
• Эрүүл мэндийн даатгал: Сар бүр 20'000 вон
*TOPIK 5 эсвэл 6-р түвшинд тэнцсэн бол сар бүр 100'000 вон нэмж өгнө.
За энэ шалгуур бүрдүүлэх материал энээ тэрээ юмыг өөрийнх нь сайтнаас бүр дэлгэрэнгүй авах боломжтой учраас би энд бичээд яахав.
2015 оны засгийн газрын тэтгэлэгээр ирээд 1 жилийн хэлний бэлтгэлдээ сураад өнөөдөр 4 сар гаран болж байна. Тэтгэлэгийн хувьд яг л сардаа наад захын хэрэглээндээ илүү ч үгүй дутуу ч үгүй хэрэглээд яг сайхан таардаг. Байр дундажаар сардаа 200.000 вон өгдөг. Хот хотоосоо хамаараад өөр өөр байх. Үлдсэн мөнгөө хоол унд, хувцас, бас бус хэрэглээндээ хэрэглээд яг таардаг. Эрэгтэй хүүхдүүдэд арай гайгүй байх байх. Эмэгтэй хүмүүс бидний хэрэглээ ямар дуусах биш.
Эхний хэлний бэлтгэлийн 1 жилд үндсэн сурах сургуулиас нь өөр сургуульруу явуулдаг юм билээ. Өөр өөр орны засгийн газрын тэтгэлэг авсан хүүхдүүдтэй нэг жил хамт сураад, оюутны байранд хамт амьдарна. /эхний жилийн хувьд аль болох дотуур байранд байхыг шаарддаг./. үндсэн мастер, доктортоо сураад эхлэхээр гадуур өөрөө байр түрээслээд байж болно.
За тэгээд цаг заваа гарган байж шөнө аяга кофе уунгаа нойроо хугаслан байж бичлээ. Сонихсон нэгэнд нь хэрэг болох байх гэж найдаж байна. АМЖИЛТ.

ажлынхаа энэ хэсэгт л би хамгийн дуртай

Чингэлтэй дүүргийн 7-12-р хороо. Энэ бол бидний мэдэх Улаанбаатар хотын гэр хороолол шигүү төвлөрсөн, өвөлдөө утаа, халтиргаа гулгаатай, архидал ядуурал ихтэй, иргэдийн өвчлөл буурдаггүй тийм л хэсгүүдийн нэг... Энэ л хэсэгт миний хийж буй ажлын үр дүн чиглэдэг байлаа. Нийт 55270 иргэнтэй 6 хороог хариуцсан эрүүл мэндийн төслийн зохицуулагчаар 1.5 жил ажилласан туршлагаа эргээд нэг харахад дөнгөж оюутны ширээнээс мултарсан надад хүндрэл бэрхшээл олон тулгарч байсан хэдий ч бас тэрхүү алдаа онооноосоо сурсан зүйлс бүр их байгаа мэт санагддаг.Үйл ажиллагаагаа хэрэгжүүлэхэд яам газрын дарга нар, дүүргийн эмнэлэгийнхэн, өрхийн эмнэлэг, төрийн бус байгууллагуудаас эхлээд бүр тусламж гуйж ирсэн эмээ, хөтөлбөрт хамрагддаг жаахан хүүхдүүд, архи уудаг ахтай хүртэл харилцах, тэдэнтэй хамтарч ажиллах шаардлага гарна. Заримдаа иргэдэд өөрөө сургалт өгөх ч шаардлага гардаг нь энгийн үзэгдэл. Миний ажлын гол зорилго бол зорилтод хороодын бага насны хүүхдийн хоол тэжээлийн байдлыг сайжруулах, халдварт өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх, эрүүл аюулгүй орчинд амьдрах нөхцлийг сайжруулах, иргэдэд ус орчны эрүүл ахуйн зөв дадал хандлагыг эзэмшүүлэх. Энэхүү урт хугацааны үйл ажиллагааны эцэст үр дүн нь харагдах ерөнхий хэдэн зорилгын дор эдгээр зорилгоруугаа чиглэсэн зуу зуун нарийвчилсан үйл ажиллагаагаар миний ажил явагддаг. Гэхдээ ямар ч үйл ажиллагаа хийсэн Монголчуудын суурь зан болчихоод байгаа бэлэнчлэх сэтгэлгээг дэмжих биш тэднийг өөрөө өөрийнхөө төлөө үйлдэл хийдэг болгоход чиглэсэн иргэдийн оролцоонд суурилсан үйл ажиллагаа л хамгийн чухал санагддаг. Гэхдээ зангиа зүүсэн бүдүүн хүзүүтэй ах, дэгжин хувцасласан эгч нар төслийн мөнгөөр өөрт ашиглтай шийд гаргуулахын тулд тархи угаалтыг бол утгаар нь хийхийг оролдно. Гэвч амжилтыг үл олно гэж байгаа. Өглөө гэрээсээ эртлэн гарахаасаа өмнө өдөр хийх нүүр дүүрэн ажлын жагсаалтаа бичнэ. Автобусанд дуртай номоо уншиж явсаар нэг мэдэхэд л ажлын гадаа ирснээр миний нэгэн завгүй өдөр эхэлнэ.

Үйл ажиллагаа бус үр дүн л хамгийн чухал. Хэдийгээр маш олон зүйлд салгардахаар завгүй өдрийг өнгөрөөдөг ч эцийн дүндээ хийсэн бүх шийдвэр, үйлдэл, үйл ажиллагаа минь бүхэл бүтэн нэгэн дүүргийн хамгийн эмзэг, ялангуяа нийгмийн халамжаас гадуур үлдэх хандлагатай ядуу, нэн ядуу иргэдийн эрүүл мэнд, сайн сайхан байдалд чиглэж байдаг учраас нэг ч болсон үйл ажиллагаагааг оромдолгүйгээр үр дүнтэй хийхийг хичээдэг, бас урам, эрч хүчийг тэндээсээ авдаг. Нас залуу жаахан хүүхэд энэ юугаа мэддэг юм гэж хийж байгаа ажил, хэлж байгаа үгийг минь басах нэгэн байхад залуу шижигнэсэн сайхан хүүхэд байна, бүр илүү ихийг хийгээрэй гэж урамшуулах нэгэн ч байна. Надад цаашид сурах зүйлс маш их байгааг өдөр бүр мэдэрдэг.Өөрчлөлтийг өөрөөсөө л хийх хэрэгтэй. Би өөрөө мэдлэгтэй, мэдээлэлтэй байж аливаа зүйлсийг харах хүрээгээ томсгож чадвал төсөл маань улам амжиллтай хэрэгжиж олон хүмүүс үр дүнг нь хүртэж, хэдийгээр нийтийг хамарч чадахгүй ч гэсэн нийгмийн багахан хэсэгт бодит өөрчлөлтийг авчирна.. Харин эцэст нь хэн нэгэн надаас чи ажлынхаа юунд хамгийн дуртай вэ гэж асуувал би хийж буй ажил бүр маань хэн нэгэн даргын халаасыг зузаалах биш нийгмийн сайн сайхан байдалд чиглэж байдагт, миний ажлын үр дүн жирийн нэгэн айлд аз жаргал инээмсэглэл авчирч байдгааг харах, мэдрэх хамгийн дуртай хэмээн би ам бардам хариулна.

Эрт урьдын цагт....

Урьд шөнө би зүүдэллээ. Урьд шөнө би таныг зүүдэллээ. Яг л урьдынхаараа бүх зүйлс.

Эрт урьдын цагт энэ хорвоогийн хамгийн азтай охин байж гэнэ. Учир нь тэр энэ хорвоогийн хамгийн ухаантай өвөөтэй юмсанж гээд л миний үлгэр эхэлдэг.  Хэдийгээр тэр өвөө охиндоо маш олон зүйлийг ойлгуулж амсан хэдий ч охин өвөөтэйгээ үүрд хамт байх юм шиг сэтгэж өвөөдөө эрхэлж, наадсаар ихэнх цагаа дэмий үржээ. Харин нэг л өдөр бурхан ухаантай хүмүүсээр дутсан тул тэнгэрийн орон луу өвөөг нь аваад явж гэнэ. Харин өвөө нь явахаа эртнээс мэдэж байсан тул их олон зүйлийг дараа нь ойлгохоор үлдээгээд явж гэнэ. 

Та миний мэдэх жинхэнэ Монгол эр хүний жишээ. Би Монгол эр хүний ухааныг таниар л төсөөлж, таньтай л зүйрлэдэг.  Би сайн ханийг бас таниар л төсөөлдөг. Та бас миний мэдэх хамгийн сайн аав, бас өвөө.

Та бидэндээ амьд бурхан өмөг түшиг байжээ. Гэхдээ би энэ хорвоогийн хамгийн азтай хүн. Тань шиг өвөөтэй.

Тэр их сургааль, ухаан, хүмүүжил, хайран дунд өссөн үрс бид чинь алзахгүй ээ.

 Охин чинь таны үргэлжлэл байх болно. Амлаж ярьдаг байсан бүхнээ биелүүлэх болно.

Үлгэр үргэлж жаргалтай төгсдөг. Тэр үлгэрийг охин нь түүнээс ч жаргалтайгаар төгсгөх болно оо. 

Хайрт Өвөөдөө

2015.04.28

АТЛАНТЫН ДАЛАЙГ ЭРГЭН ДУРСАХУЙ

2010 ОН, АТЛАНТЫН ДАЛАЙН ЭРЭГ /ATLANTIC CITY, NJ, USA/

2010 онд анх удаа далай гээч тэр их усыг Монгол хэмээх хаданд хавчуулагдсан халиуны зулзага орны охин би харж байсан юм байна. Цаана нь юу байгаа нь үл мэдэгдэх нээх их сааралтсан ус. Хүний сэтгэлийг их гунигтай болгодог санагдсан. Эсвэл би гэрээ санасан ч юм уу хэхэ тэр үед л далай ер нь нээх хүсээд байх зүйл биш л юм байна гэж бодож билээ. Өнөөдөр их халуун өдөр байсан болоод ч юм уу энэхүү далайн эргийг санасан шүү.  Тухайн үед тухайн зуны хамгийн халуун өдөр /105 Fahrenheit 40  градус орчим/ болж халаад... Хүйтэн орны хүйтэн хэсгээс ирсэн надад их л хэцүү байсан даа хөөрхий хамаг хөлс урсаад, муухай царайлаад. Тэр өдөр л энэ далайн  сайхныг мэдэрсэн юм байна шүү.Өдөржин эрэг дээр нь хэвтсэн санагдаж байна. 

АЯЛАГЧ ОХИНТОЙ БИТГИЙ БОЛЗООРОЙ.

Дэлхийн 30 гаруй хэлнээ орчуулагдсан энэхүү нийтлэлийг нилээн хэдэн жилийн өмнө оюутан байхдаа Монгол хэлнээ өөрийнхөөрөө орчуулан албан ёсны сайт дээр нь нийтлүүлж байсан юм. Энэ орчуулгаа орууллаа. http://lovethesearch.com/translations/

Аялагч охинтой битгий болзоорой.  Тэрээр хайш яаш болсон наранд гандсан үстэй. Түүний арьс урьдын байсан шигээ цайвар цагаан болохгүй. Түүний биен дээр хаа сайгүй шавжинд хазуулж наранд түлэгдсэн сорви. Гэхдээ түүний арьсан дээрх сорви бүхэн сонирхолтой түүхийг өгүүлж чадна.  

Аялагч охинтой битгий болзоорой.  Түүнийг баярлуулах тийм ч амар биш. 

Улиг болсон оройн хоол-кино түүнд тийм ч сонин биш. Тэрээр шинэ зүйлс адал явдал хайн тогтож ядан байна. Түүнд чиний шинэ машин, үнэтэй бугуйн цаг ердөөсөө сонин биш. Харин тэр чиний энэ сайрхалыг сонсож суухаас илүүтэй ууланд авирах, онгоцноос үсрэхийг илүүд үзнэ.

Онгоцны хямдралтай суудал гарах бүрд чамайг захиалья хэмээн залхаах тэр нэгэн аялагч охинтой битгий болзоорой. Тэр 7 хоног шоудахийн оронд өөр хаа нэгэн илүү сонирхолтой газарт 7 хоногийг өнгөрөөх боломжтой гэдгийг мэддэг учраас магадгүй Рэпабликт үдэшлэг хийхгүй бас Авсчийд 100$ төлөхгүй ч байж мэднэ.

Түүнд тогтвортой ажил хэзээ ч зохихгүй. Эсвэл тэр аль хэдийн ажлаасаа гарах тухай мөрөөдөөд, төлөвлөөд эхэлчихсэн байгаа. Тэр хэзээ ч хэн нэгний мөрөөдлөөр өөрийн амьдралыг золиослохгүй. Тэр өөрийн гэсэн мөрөөдөлтэй, түүнийхээ төлөө л ажилладаг. Тэр бол чөлөөт ажилчин. Тэр дизайн гаргах, зохиол бичих, зураг авах аль эсвэл ямар нэгэн бүтээлч сэтгэлгээт ажил хийж мөнгө олдог. Өөрийн уйтгартай ажлынхаа тухай гомдоллож түүний цагийг үрэх хэрэггүй.

Аялагч охинтой битгий болзоорой. Тэр их сургуулийн зэргээ ч баллаж, эзэмшсэн мэргэжлээрээ хэзээ ч ажиллахгүй байж мэдэх нэгэн.Тэр магадгүй одоо усанд шумбалтын дасгалжуулагч эсвэл иогийн багш хийж байгаа. Түүний дараагийн төлбөрийн хуудас хэзээ ирэхийг тэр мэдэхгүй.   Гэхдээ тэр робот шиг бүхэл өдөржин ажилладаггүй. Тэрээр амьдрал түүнд ямар боломж олгоно түүнийг л шүүрч авдаг бас чамайг тийм л байхыг уриална.

Тодорхойгүй амьдралын хэв маягтай амьдралыг сонгосон аялагч охинтой битгий болзоорой. Түүнд байнгын төлөвлөгөө эсвэл тогтмол гэрийн хаяг гэж байхгүй. Тэр өөрийн хүсэл, зөвхөн өөрийн зүрх сэтгэлээ л дагадаг. Тэр өөрийнхөө хэмнэлийг л даган бүждэг. Тэр цаг зүүдэггүй. Түүний өдрүүд нар, сараар хэмжигддэг. Давалгаад түүнийг дуудахад амьдрал зогсож, тэр өөр бусад бүхнийг умартдаг. Гэвч тэр усан дээгүүр гулган зугаацах нь амьдарлын хамгийн чухал зүйл биш гэдгийг мэдэхгүй биш мэддэг.

Өөрийн бодол санаагаа нээлттэй илэрхийлчихдэг аялагч охинтой битгий болзоорой. Тэр хэзээ ч аав ээж, найз нөхдөд чинь таалагдахын тулд жүжиглэхгүй. Тэр хүндлэл гэж юу болохыг сайн мэддэг, гэхдээ дэлхий дахины асуудлууд, нийгмийн хариуцлагын тухай мэтгэлцэхээс хэзээ ч айхгүй.

Тэр чамгүйгээр хэзээ ч хэн ч биш болохгүй. Тэр чиний туслалцаагүйгээр ч майхнаа яаж барих, эрэг боолт яаж боохыг мэддэг. Тэр хоол сайн хийж чаддаг бас чамаар хоолны мөнгөө төлүүлэх шаардлага байдаггүй. Тэр дэндүү биеэ даасан болохоор чиний түүнтэй аялах эсэх түүнд сонин биш. Тэр аялалын цэгтээ ирээд чамайг түүнтэй хамт байхгүй байна гэж санагалзаж гуниглахгүй. Тэр өөрийнхөө ертөнцөд маш завгүй амьдарч байна. Тэр танихгүй хүмүүстэй яриа өрнүүлдэг. Тэр өөрийнх нь сонирхол, хүсэл мөрөөдлийг хуваалцах бүх дэлхийн эргэн тойрноос хамгийн сонирхолтой олон олон хүнтэй уулзах болно.Магадгүй чамтай байвал тэр уйдна.

Тиймээс түүнтэй эн зэрэгцэж, түүний амьдралын нэгэн хэсэг нь байж чадахгүй бол аялагч охинтой хэзээ ч битгий болзоорой! Хэрэв чи эдгээрийг мэдэлгүй аялагч охинд дурласан бол түүнийг битгий аргамжаарай! Түүнийг зүгээр л явуулаарай.

Орчуулсан: МЭНДБАЯР Лхаасүрэн